WETENSCHAPPELIJKE BRON
Onderwerp: Relatie kind en professional | Publicatiedatum: 2025

Kern

Endedijk en collega’s deden een overzichtsstudie (meta-analyse) waarin 297 onderzoeken naar het verband tussen affectieve leerkracht-leerlingrelaties (emotionele band tussen leerkrachten en leerlingen) en relaties met leeftijdsgenoten werden samengevat. Deze onderzoeken waren afkomstig uit de voorschool, het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs. Als leerlingen een positieve relatie met hun leerkracht hadden, hadden ze over het algemeen ook betere relaties met hun leeftijdsgenoten. Leerlingen die een negatieve relatie met hun leerkracht hadden, hadden juist slechtere relaties met leeftijdsgenoten. Hierbij was het verband tussen negatieve relaties en relaties met leeftijdsgenoten sterker dan het verband tussen positieve relaties en relaties met leeftijdsgenoten. Verder bleek dat een positieve relatie met leerkrachten kan voorkomen dat storend gedrag van leerlingen een negatieve invloed heeft op hun relaties met leeftijdsgenoten.

Endedijk en collega’s deden een overzichtsstudie (meta-analyse) naar het verband tussen affectieve leerkracht-leerlingrelaties (emotionele band tussen leerkrachten en leerlingen) en relaties met leeftijdsgenoten. In de overzichtsstudie werden 297 onderzoeken uit verschillende landen, over in totaal 651.014 leerlingen van de voorschool, het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs samengevat.

Als leerlingen een positieve relatie met hun leerkracht hadden, hadden ze over het algemeen ook betere relaties met hun leeftijdsgenoten. Leerlingen die een negatieve relatie met hun leerkracht hadden, hadden juist slechtere relaties met leeftijdsgenoten. Hierbij was het verband tussen negatieve relaties en relaties met leeftijdsgenoten sterker dan het verband tussen positieve relaties en relaties met leeftijdsgenoten. Verder bleek dat een positieve relatie met leerkrachten kan voorkomen dat het storende gedrag van leerlingen een negatieve invloed heeft op hun relaties met leeftijdsgenoten.

De onderzoekers geven drie verklaringen waarom relaties met professionals een rol spelen in de relatie met leeftijdsgenoten: 1. Een positieve relatie met professionals kan kinderen troost en veiligheid bieden als ze bijvoorbeeld ruzie met een ander kind hebben. 2. Professionals hebben een voorbeeldfunctie. Als professionals op een positieve manier met kinderen in de groep omgaan, zullen de kinderen ook meer geneigd zijn om op een positieve manier met elkaar om te gaan. 3. Kinderen kijken naar professionals om te zien hoe ze andere kinderen moeten waarderen. Als een professional op een negatieve manier met een bepaald kind omgaat, denken de andere kinderen dat dit een vervelend kind is en willen ze er niet mee spelen.

Conclusie: Professional-kindrelaties hebben invloed op de relaties die kinderen opbouwen met andere kinderen in de groep. Vooral het hebben van een negatieve relatie met professionals kan een nadelige invloed hebben. Investeren in positieve relaties met professionals, en vooral het verminderen van negativiteit en conflict in de professional-kindrelatie, kan ervoor zorgen dat kinderen positievere relaties opbouwen met hun leeftijdsgenoten.