Praktijkvoorbeelden
Tools
Bronnen
Lees- en luistertips
Activiteiten
Blogs
Berichten
Overige informatie

WETENSCHAPPELIJKE BRON
Onderwerp: Diversiteit en inclusie | Publicatiedatum: 2022

Kern

Het doel van Alert4you, een programma met samenwerkingsprojecten van kinderopvangvoorzieningen en gespecialiseerde jeugdhulporganisaties, is om jonge kinderen die extra begeleiding nodig hebben, vroegtijdig in beeld te hebben, hun ondersteuningsbehoefte te signaleren en zo te voorkomen dat zij onnodig worden verwezen naar gespecialiseerde jeugdhulpvoorzieningen. Het gaat hierbij om structurele samenwerking: experts vanuit de jeugdhulp zorgen voor overdracht van kennis naar de kinderopvang. Dit doen ze hoofdzakelijk door het geven van coaching op de werkplek van pedagogisch medewerkers. Hierdoor ontwikkelen pedagogisch medewerkers werkenderwijs kennis en vaardigheden die nodig zijn om ontwikkelingsproblemen bij jonge kinderen tijdig te signaleren en er adequaat op te reageren.
In dit onderzoek is nagegaan wat precies de werkzame factoren van de professionalisering met Alert4you zijn en welke elementen er vooral toe doen. Het onderzoek maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Kwaliteit Kinderopvang, thema ‘Effectieve interventies gericht op de professionalisering van medewerkers in de kinderopvang’, van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en ZonMw, de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie.
 
Onderzoeksvragen
Het onderzoek is gericht op het beantwoorden van de volgende onderzoeksvragen:
 
1) Welke vormen van samenwerking kent Alert4you, wat zijn de achterliggende veronderstellingen en wat zijn de potentieel werkzame factoren?
 
2) Draagt Alert4you in de ogen van de beroepsbeoefenaren (pedagogisch medewerkers, jeugdzorgmedewerkers en jeugdverpleegkundigen) bij aan groei van competenties en professionalisering van de pedagogisch medewerkers?
 
3) In hoeverre kan de waargenomen groei in competenties en professionalisering toegeschreven worden aan Alert4you?
 
4) Wat zijn de ervaringen van ouders in de samenwerking met pedagogisch medewerkers rond vroegsignalering en begeleiding?
 
Literatuuronderzoek, interviews, focusgroepen en surveys
De analyse is gebaseerd op een literatuurstudie en gesprekken met sleutelpersonen. Ook zijn groepsgesprekken gevoerd met betrokkenen van drie gemeenten. Voor het in beeld brengen van de werkzame factoren in hun onderlinge samenhang is de methode van de verklarende evaluatie gebruikt, een methode afkomstig uit beleidsevaluatieonderzoek. De Alert4you-projecten zijn geanalyseerd vanuit de vraag: wat werkt voor wie, in welke context en waardoor? De redeneringen achter de veronderstelde werkzame factoren werden geëxpliciteerd en vervolgens in de praktijk getoetst door middel van een vragenlijst onder pedagogisch medewerkers, jeugdzorgprofessionals en interviews met ouders.
 
Bevindingen
De manier van werken binnen Alert4you, en het coachen van pedagogisch medewerkers door jeugdzorgexpers blijkt effectief. Pedagogisch medewerkers, jeugdhulpdeskundigen en jeugdverpleegkundigen zien dat sprake is van groei op de kerncompetenties waar pedagogisch medewerkers over moeten beschikken: kennis van de ontwikkeling, omgaan met opvallend gedrag, hulp/expertise van buiten inroepen als dat nodig is en omgang met ouders. De bijdrage van Alert4you aan de professionalisering van de pedagogisch medewerkers is in de ogen van de betrokkenen breder: er is sprake van een toename van het zelfvertrouwen bij de omgang met kinderen met opvallend gedrag en de omgang met de ouders van deze kinderen. Ook weten pedagogisch medewerkers nu beter wanneer ze hulp moeten inschakelen en welke hulp beschikbaar is.
 
Het onderzoek bevestigt dat de effectiviteit wordt versterkt door de interdisciplinariteit en de gelijkwaardige inbreng van alle betrokkenen. Er is sprake van een gelijkwaardige samenwerking waarbij samen doelen worden gesteld.
 
De maatwerkaanpak voor vroege interventie en kijken naar het kind in zijn verschillende contexten voorkomt dat kinderen een ‘etiket’ krijgen. De ondersteuning van ervaren jeugdhulpexperts kan de pedagogisch medewerkers helpen om beter in te spelen op het gedrag van het kind, in afstemming met de ouders en thuissituatie, en ook dat ouders een eigen rol krijgen in de aanpak. Ouders bevestigen dat ze het waarderen dat ze in een vroeg stadium worden betrokken; ze krijgen meer inzicht in de betekenis van hun eigen rol als ouder, zowel bij het ontstaan van een probleem als bij het oplossen ervan. De samenwerking met specialisten in Alert4you heeft ook regelmatig bijgedragen aan warme overdracht naar het basisonderwijs.
 
Alert4you is een interessant voorbeeld van interdisciplinaire samenwerking tussen professionals in jeugdhulp en kinderopvang, die bijdraagt aan de kwaliteit van hun begeleiding van kinderen met een ondersteuningsbehoefte. Op lokaal niveau zijn er allerlei initiatieven waarin deze werkwijze en meer algemeen structurele samenwerking tussen kinderopvang en jeugdzorg verder worden ontwikkeld. In toenemende mate worden hier ook het basisonderwijs en opvoed- en ontwikkel-ondersteuning voor ouders bij betrokken. Ook leerkrachten in het basisonderwijs zouden baat kunnen hebben bij deze manier van professionalisering, in samenwerking met jeugdhulpexperts.
 
Concluderend:
Alert4you draagt bij aan professionalisering van de pedagogisch medewerkers kinderopvang door maatwerk, interdisciplinaire samenwerking en afstemming. Vooral interdisciplinaire samenwerking zou volgens de onderzoekers nog verder ontwikkeld moeten worden. Een aanbeveling voor gemeenten, schoolbesturen en samenwerkingsverbanden passend onderwijs is om deze vorm van samenwerking ook voor het basisonderwijs (verder) te verkennen.
 

Veen, A., Eck, E. van, m.m.v. Meijer, J. & Vaessen, A. (2021). Alert4you, professionalisering van medewerkers in de kinderopvang. Onderzoek naar de werkzame factoren. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. (Rapport 1057, projectnummer 20770. https://kohnstamminstituut.nl/rapport/alert4you-professionalisering-van-medewerkers-in-de-kinderopvang/

Bron
Originele titel: Alert4you, professionalisering van medewerkers in de kinderopvang. Onderzoek naar de werkzame factoren.
Auteur: Annemiek Veen en Edith van Eck
Publicatiedatum bron: 2021
Zoeken via kernwoorden

Effecten van kinderopvang op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen
Paul Leseman en Thomas van Huizen | 2022

Professionele ontwikkeling in een context van diversiteit
Jan Peeters en Michel Vandenbroeck | 2015

Kwaliteit van de babyopvang in Nederland: Gecombineerde metingen 2017-2019
Pauline Slot, IJsbrand Jepma, Paulien Muller, Bodine Romijn, Celeste Bekkering en Paul Leseman | 2020

Child Care Quality in The Netherlands Over the Years: A Closer Look
Katrien O. W. Helmerhorst, J. Marianne A. Riksen-Walraven, Mirjam J. J. M. Gevers Deynoot-Schaub, Louis W. C. Tavecchio en Ruben G. Fukkink | 2015

The impact of childcare-group situational age composition on caregiver-child interactions
Tatiana Diebold & Sonja Perren | 2020

Effects of the Caregiver Interaction Profile Training on Caregiver–Child Interactions in Dutch Child Care Centers: A Randomized Controlled Trial
Katrien O. W. Helmerhorst, J. Marianne A. Riksen-Walraven, Ruben G. Fukkink, Louis W. C. Tavecchio, Mirjam J. J. M. Gevers Deynoot-Schaub | 2017

Chillen, skaten, gamen. Opvattingen over kwalitatief goede buitenschoolse opvang in Nederland.
Marianne Boogaard, Ruben Fukkink en Charles Felix | 2008

Schoolkinderen en hun opvang. Wat leren ze ons over kwaliteit?
Brecht Peleman, Caroline Boudry, Lieve Bradt, Tineke Van de Walle en Michel Vandenbroeck | 2014

Pedagogical quality of after-school care: Relaxation and/or enrichment?
Ruben Fukkink en Marianne Boogaard | 2020

Measuring interaction skills of caregivers in child care centers: Development and validation of the Caregiver Interaction Profile Scales
Katrien Helmerhorst, Marianne Riksen-Walraven, Harriet Vermeer, Ruben Fukkink en Louis Tavecchio | 2014

“Kijk eens wat ik kan!” Sociale praktijken in de interactie tussen kinderen van 4 tot 8 jaar in de buitenschoolse opvang
Nynke van der Schaaf | 2016

How to Play without Toys? A Playwork Experimentation in Paris
Baptiste Besse-Patin | 2018

Pedagogical quality of after-school care: Relaxation and/or enrichment?
Ruben Fukkink en Marianne Boogaard | 2020

Autonomy, Fairness and Active Relationships: Children’s Experiences of Well-being in Childcare
Emma Cooke, Michelle Brady, Cheryll Alipio en Kay Cook | 2019

Pedagogical tact. Knowing what to do when you don’t know what to do
Max van Manen | 2014/2015

A professionalisation programme towards children’s risk-taking in play in childcare contexts: moral friction on developing attitudes and collegial expectations
Martin van Rooijen en Gaby Jacobs | 2019

Tijd voor pedagogiek: Over de pedagogische paragraaf in onderwijs, opleiding en vorming
Gert Biesta | 2015

The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior
Edward L. Deci en Richard M. Ryan | 2000

Executive functioning and school adjustment: The mediational role of pre-kindergarten learning-related behaviors
Tyler R. Sasser, Karen L. Bierman en Brenda Heinrichs | 2015

Activity settings and daily routines in preschool classrooms: Diverse experiences in early learning settings for low-income children
Allison Sidle Fuligni, Carollee Howes, Yiching Huang, Sandra Soliday Hong en Sandraluz Lara-Cinisomo | 2012

Activity settings in toddler classrooms and quality of group and individual interactions
Carolina Guedes, Joana Cadima, Teresa Aguiar, Cecília Aguiar en Clara Barata | 2020

From External Regulation to Self-Regulation: Early Parenting Precursors of Young Children's Executive Functioning
Annie Bernier, Stephanie M. Carlson en Natasha Whipple | 2011

De 1e 1000 dagen: het versterken van de vroege ontwikkeling. Een literatuurverkenning ten behoeve van gemeenten
Symone Detmar en Marianne de Wolff | 2019

How to support toddlers’ autonomy: A qualitative study with child care educators
Marilena Côté-Lecaldare, Mireille Joussemet en Sarah Dufour | 2016

Proefschrift: Exploring childcare spaces. Young children’s exploration of the indoor play space in center-based childcare
Ine van Liempd | 2018

General comment No. 17 on the right of the child to rest, leisure, play, recreational activities, cultural life and the arts
UN Committee on the Rights of the Child | 2013

Ontwikkelingen in de kwaliteit van de Nederlandse kinderdagopvang, peuteropvang, buitenschoolse opvang en gastouderopvang op basis van de gecombineerde metingen 2017 -2019
Pauline Slot, IJsbrand Jepma, Paulien Muller, Bodine Romijn, Celeste Bekkering en Paul Leseman | 2019

Overview of European ECEC curricula and curriculum template
Kathy Sylva, Katharina Ereky-Stevens en Ana-Maria Aricescu | 2015

European Framework of Quality and Wellbeing Indicators
Thomas Moser, Paul Leseman, Edward Melhuish, Martine Broekhuizen en Pauline Slot | 2017

Welbevinden en betrokkenheid als toetsstenen voor kwaliteit in de kinderopvang. Implicaties voor het monitoren van kwaliteit
Ferre Laevers | 2016

Child care quality in the Netherlands: From quality assessment to intervention (proefschrift)
Katrien Helmerhorst | 2014

Early childhood education and care in the Netherlands. Quality, curriculum, and relations with child development
Pauline Slot | 2014

Kwaliteit van babyopvang. Een literatuurstudie
Harriet Vermeer & Marleen Groeneveld | 2017

Pedagogische kwaliteit in de kinderopvang: Doelstellingen en kwaliteitscriteria
Marianne Riksen-Walraven | 2004

Tijd voor kwaliteit in de kinderopvang
Marianne Riksen-Walraven | 2000

Expertisecentrum Kinderopvang werkt samen met de sector in het belang van het zich ontwikkelende kind.

Dus doe mee en investeer mee!

Voor de brede ontwikkeling
van kind én branche

JA, ik doe mee! meer info over het investeren

investeren in kinderopvang