WETENSCHAPPELIJKE BRON
Onderwerp: Goede start | Publicatiedatum: 2025

Kern

Na een lockdown van twee maanden door COVID-19 onderzocht deze studie hoe jonge kinderen van 0 tot 4 jaar en hun ouders (N=694) de heropening van de kinderopvang ervaarden. De resultaten laten zien dat de volgende kinderen meer stress hadden na de heropening: jongere kinderen, kinderen van ouders met meer scheidingsangst, kinderen die voor de lockdown minder uren naar de opvang gingen, en kinderen uit eenoudergezinnen. Daarnaast ervoeren de volgende ouders meer stress: ouders met hogere scheidingsangst of angst voor COVID-19, ouders die tijdens de sluiting juist minder stress hadden, en meer moeders dan vaders. Wanneer het kind meer stress ervoer, gold dat vaak ook voor de ouder, en andersom. Deze bevindingen benadrukken hoe belangrijk het is om bij de terugkeer naar de kinderopvang aandacht te hebben voor zowel kind als ouder. Extra ondersteuning voor kwetsbare gezinnen kan zorgen voor een warme en goede (her)start op de kinderopvang. 

Deze studie onderzocht hoe jonge kinderen (0–4 jaar) en hun ouders de herstart in de kinderopvang beleefden na de eerste COVID-19-lockdown van twee maanden in Nederland. In totaal vulden 694 ouders een online vragenlijst in over stress tijdens de sluiting en in de eerste twee weken na heropening van de kinderopvang. De vragenlijst richtte zich op ouders van kinderen die vóór de lockdown al op een vaste groep zaten en na heropening terugkeerden naar diezelfde groep. 

De onderzoekers brachten in kaart welke factoren samenhingen met de mate van stress bij zowel kinderen als de ouders. Ze keken naar kenmerken van het kind (leeftijd, temperament, uren in opvang), kenmerken van de ouder (scheidingsangst, perceptie van opvangkwaliteit, angst voor COVID-19), kenmerken van het gezin (één- of tweeoudergezin), en stress tijdens de sluiting. 

De bevindingen lieten het volgende zien. Kinderen met meer stress na heropening: 

  • Waren jonger 
  • Hadden ouders met meer separatieangst 
  • Gingen ervoor minder uren naar de opvang 
  • Uit eenoudergezinnen 

Ouders met meer stress na heropening: 

  • Hadden meer separatieangst en angst voor COVID-19 
  • Ervaarden tijdens de sluiting minder stress 
  • Waren vaker moeders (meer dan vaders) 

Verder was er een positieve relatie tussen stress bij het kind en de ouders: wanneer ouders stress ervoeren, vertoonden hun kinderen ook meer stress, en vice versa. 

De resultaten onderstrepen het belang van een zorgvuldige en warme (her)start in de kinderopvang, waarbij aandacht is voor zowel het kind als de ouder. Vooral ouders met veel scheidingsangst en kinderen die weinig uren opvang hebben, kunnen baat hebben bij extra ondersteuning. De bevindingen benadrukken namelijk dat de transitie naar kinderopvang een gedeelde ervaring is van kind én ouder.