Praktijkvoorbeeld
Onderwerp: Autonomie kind | Publicatiedatum: Januari 2021

Kern

De betrokkenheid en het plezier van de oudste BSO-kinderen kun je verhogen door hen vanuit respect voor hun autonomie een actieve rol te geven in het invullen van het BSO-programma.

Het is vast herkenbaar: kinderen die jarenlang met veel plezier naar de opvang gingen, raken vanaf 10-11 jaar toch wat minder enthousiast en gemotiveerd om naar de BSO te komen. De ‘prepuberteit’ speelt hierbij een rol: de uitdagingen van de grote wereld lokken en ze voelen een toenemende behoefte om zelf de regie te voeren in hun leven. Hun hieruit voortkomende verminderde motivatie uit zich op de groep soms in ongewenst gedrag, waar andere kinderen van de doelgroep ook in mee kunnen gaan. Binnen onze BSO-groep zochten we daarom naar een manier om de opvang ook voor deze oudste kinderen uitdagend en aantrekkelijk te houden. En om de sfeer in de groep terug te brengen. We doen dit door met hen in gesprek te gaan en zo in te spelen op hun groeiende behoefte aan autonomie: ‘Hoe kunnen we er samen een leuke BSO-tijd van gaan maken? Wat zou je graag willen doen?’

1-op-1 gesprek

Ga in gesprek met het oudere BSO-kind. Zorg ervoor dat er geen andere kinderen bij zijn, zodat zij het kind niet kunnen beïnvloeden. Vraag in het gesprek waarom de BSO niet meer zo aantrekkelijk is. Luister naar het antwoord van het kind en vraag daarna of het zelf ideeën heeft hoe jullie de BSO leuker/boeiender kunnen maken. 

Wensenlijstje

Luister goed naar de voorstellen van het kind en maak samen een wensenlijstje. Kijk samen of zijn/haar voorstellen haalbaar zijn in de praktijk. Is het te kostbaar of te ver weg, bespreek dan met elkaar waarom het niet haalbaar is en bedenk samen een leuk alternatief. In de praktijk zijn het vaak eerst ideeën als: ‘Nou, dan wil ik de hele tijd achter de computer’ of ‘Ik wil wel naar een pretpark’. Maar als je erover doorpraat, komt er vaak toch wel iets uit wat wel haalbaar is. Geef het kind hierin een actieve rol: laat het actief meedenken over de haalbaarheid van de ideeën.

Maak een planning

Hebben jullie een haalbaar idee gekozen? Plan dan samen in wanneer de activiteit plaatsvindt en hoe. Laat het kind hier zelf actief over meedenken. Maak samen een planning waar beide partijen zich aan houden. Bespreek dat ook met elkaar. Komen jullie er niet meteen uit? Vraag dan aan het kind erover na te denken en maak een nieuwe afspraak om samen een planning te maken.

Vanuit de praktijk

Puck*) wil graag de pm-ers helpen met taakjes als het fruit klaar zetten en de kinderen roepen voor een activiteit. Een activiteit uitleggen en helpen begeleiden vindt zij ook leuk. Piet wil graag zelf een spel verzinnen en uitwerken. Daarna wil hij het als groepsactiviteit aanbieden. Rik wil graag naar het duingebied toe om te duin-jumpen. En hij wil een keer naar een natuurspeeltuin. 

Uitvoering

Puck kan en mag ons helpen waar mogelijk. Ze vraagt het zelf of we vragen haar. Ze voelt zich trots als ze taakjes met ons samen doet en groeit van de leidende rol die ze dan heeft. Piet ging wekenlang op in het maken van zijn spel. Met de doelgroep hebben we het spel gespeeld en dit was geslaagd en leerzaam. Daarna ging hij aan de slag met enkele verbeterpuntjes wat betreft spelregels en uitleg. Hij is alweer bezig met zijn volgende spel. Met Rik zijn we naar de duinen en naar de natuurspeeltuin gegaan. Hij mocht het die middagen aan alle kinderen vertellen. Ook het duin-jumpen was een groot succes: we gaan dit vaker doen!

Resultaat

We hebben veel rekening gehouden met de autonomie van de kinderen. Ze hebben mogen zeggen wat ze graag doen en mochten dat zelf uitvoeren. Hier groeien ze van! Ook de interactie met de andere kinderen van de groep verbeterde: hun enthousiasme werkte aanstekelijk op de andere kinderen in de groep. Echt aan aanrader om uit te proberen in de praktijk! 

Tip! Ook voor jongere kinderen! 

Deze activiteit is niet alleen leuk voor de oudste BSO-kinderen. Ook de jongere kinderen stimuleren we regelmatig om op te schrijven wat ze nog eens graag op een BSO-middag zouden willen doen. Hier plukken we dan ook dingen uit voor ons activiteitenprogramma. We zijn er tenslotte voor de kinderen, om er voor hun een leuke en zinvolle (vrije tijd) middag van te maken!


Fotografie: Kinderopvang Okidoki

 

Om reden van privacy zijn de namen van de kinderen veranderd.