Praktijkvoorbeeld
Onderwerp: BSO | Publicatiedatum: Januari 2024

Kern

Met dit voorbeeld uit een reguliere BSO, waarin twee kinderen op eigen initiatief en op een zelf gekozen plaats in de ruimte een autobaan en dierentuin spelen, maken we duidelijk welke voordelen het werken met flexibele speelplekken met zich meebrengt en hoe je dit goed kunt organiseren.

In de centrale hal van het IKC zijn op de grond, vlakbij de grote trap, twee kinderen aan het spelen. Ze hebben op eigen initiatief een kleed gepakt, twee bakken met dieren en een autobaan. Ze bouwen de autobaan op het kleed en gebruiken de dieren om in en buiten de autobaan een hele dierentuin te bouwen. Op die manier hebben ze hun eigen flexibele speelplek gecreëerd! 

Dit voorbeeld speelt zich af op een reguliere BSO waar op een middag ongeveer 60 kinderen spelen in twee stamgroepen van 4 tot 8 jaar en één stamgroep van 8 tot 12 jaar. Bij binnenkomst gaan de kinderen spelen in verschillende ‘vaste’ hoeken die worden aangeboden in aparte ruimtes. Bijvoorbeeld tafels waar kinderen kunnen kleuren of spelletjes doen en speelhoeken als een huishoek. Maar er kunnen dus ook flexibele speelplekken worden gecreëerd in de centrale hal, door de kinderen zelf of door de pedagogisch medewerker(s). Dit is mogelijk doordat er in de hal allerlei verrijdbare bakken staan, met daarin verschillende materialen. Met deze bakken kan tevens een podium voor optredens gerealiseerd worden. 

Foto pv Sylvia

Voordelen: wat levert het werken met flexibele speelplekken kinderen en de pedagogisch medewerkers op? 

  • De autonomie van het kind wordt ondersteund doordat het kind kan kiezen waar het wil spelen en waar het zich prettig en vertrouwd voelt
  • Het kan bijdragen aan de ontwikkeling van het kind omdat er steeds een ander gedeelte van de ruimte kan worden ontdekt en onderzocht. Het kind kan naar eigen inzicht gebruik maken van de hele omgeving, zoals de trap, de leuning en de bakken met materialen.
  • Het kind kan zich terugtrekken door een eigen wereld te creëren.
  • De flexibele speelplekken zijn makkelijk te creëren door een kleed en door bakken met materialen te gebruiken. 
  • Het kan meer rust opleveren omdat kinderen zich verdelen over meer hoeken.
  • Je kan zelf ook een speelplek creëren als je iets hebt meegenomen voor de kinderen om te onderzoeken, te ontdekken.
  • Het stimuleert om nog beter kindgericht te observeren en werken.

     

Met flexibele speelplekken blijken kinderen hun eigen geborgen, veilige en gekaderde plekken te creëren. Kinderen weten de materialen goed te vinden. In het voorbeeld is duidelijk te zien dat kinderen hun eigen weg mochten bepalen op een plek waar ze zelf graag wilden spelen en vervolgens betrokken spel lieten zien. Door de vrijheid in het combineren van materialen, in dit geval de autobaan en dieren, geven kinderen zelf vorm aan hun spel en leidt dit ook tot rijk spel. We zien daardoor meer out-of the-box denken bij kinderen.

 

Wat vraagt het werken met flexibele speelplekken?

Natuurlijk vraagt dit om goed na te denken over verschillende zaken. Allereerst de emotionele en fysieke veiligheid van kinderen, die mede samenhangt met de ontwikkelingsleeftijd maar ook met het karakter. Sommige kinderen willen na een drukke dag liever dicht bij de pedagogisch medewerker zijn en rustig aan tafel kleuren, lezen of knutselen, terwijl andere en oudere kinderen raad weten met de geboden ruimte van flexibele speelplekken. Ten slotte vraagt het ook van pedagogisch medewerkers om niet alleen te vertrekken vanuit een goede, strakke en duidelijke organisatie, maar om een kindgerichte bril op te zetten. 

Dit concrete voorbeeld maakt duidelijk welke voordelen het heeft om kinderen de ruimte te geven om hun eigen spel te bepalen. Flexibele speelplekken bieden hier letterlijk en figuurlijk de ruimte voor!