Op een peutergroep met kinderen tussen 2 en 4 jaar werken twee collega’s. We noemen ze Miranda en Karin. De peutergroep is ingericht met verschillende hoeken. Er is ook een knutselhoek waarin veel materialen op kindhoogte liggen, zodat kinderen zelf keuzes kunnen maken. De kinderen kunnen zelf materialen pakken om te tekenen, kleuren, verven, plakken en ga zo maar door. Miranda wil ook graag dat de kinderen zelf scharen kunnen pakken. Karin is hier tegen. Ze ziet allerlei gevaren. Kinderen gaan met de scharen door de ruimte lopen, kunnen ermee vallen of andere kinderen bezeren, ze kunnen elkaars haren knippen en ga zo maar door. Miranda vindt juist dat zij er als pedagogisch professionals voor zijn om kinderen te begeleiden bij het gebruik van de scharen en dat kinderen leren door zelf te ervaren. Ook vindt Miranda dat het gevaar niet zo groot is, het zijn tenslotte behoorlijk botte scharen. Hoe gaan Miranda en Karin om met dit verschil van inzicht?
Pedagogisch professionals in gesprek
Miranda en Karin gaan in gesprek over elkaars grenzen in risico nemen. Daarin nemen ze onderstaande vragen mee:
- Waar liggen de verschillen en hoe kunnen we kijkend naar de behoefte van de kinderen dichter bij elkaar komen?
- Wat zegt het pedagogisch beleid hierover? - Welke oplossing kiezen we om aan de behoefte van kinderen te kunnen voldoen?
- Waar voel je allebei prettig bij en hoe lossen we dit in de praktijk op met elkaar?
- Welke afspraken maken we hierover?
Wat is met andere woorden een oplossing waar beide collega’s zich in kunnen vinden? In het gesprek blijkt dat beiden het belang van het kind erg belangrijk vinden. Ook zijn ze het erover eens dat regels niet statisch zijn. Er stromen steeds kinderen in en uit waardoor de behoefte aan materialen ook wisselt.
Als het kind zelf kan kiezen waar hij behoefte aan heeft ervaart het:
- Vrijheid, respect voor de autonomie
- Ruimte voor het oefenen van vaardigheden
- Zelfvertrouwen: “ik mag het, ik kan het”
Miranda en Karin zijn het erover eens dat ze autonomie voor het kind heel belangrijk vinden. Karin legt haar bezwaren nog eens op tafel en Miranda deelt haar visie op het beperkte risico. Dit gesprek leidt tot het nieuwe uitgangspunt dat kinderen zelf bepalen wanneer zij knippen met scharen.
Hoe nemen we ouders mee?
We nemen ouders mee in de ontwikkeling van hun kind door te vertellen of te laten zien (met behulp van foto’s en filmpjes) hoe hun kind groeit. Ook in het gebruik van nieuwe materialen zoals een schaar. Zo zien zij dat hun kind dit al kan, dat het eraan toe is en durven zij thuis deze vrijheid vaak ook te geven. Op die manier ervaren ouders opvoedingssteun.
Andere tips
- Mocht het door de leeftijdsopbouw van de groep of de ruimte niet mogelijk zijn om scharen op ooghoogte beschikbaar te hebben voor kinderen, dan kun je er ook voor kiezen om het knippen als activiteit op te nemen in je programma. Bijvoorbeeld als de kleintjes op bed liggen.
- Je kunt de scharen eventueel ook bewaren op een plaats waar de jongere kinderen niet, maar de oudere kinderen wel bij kunnen. Bijvoorbeeld in een kastje op een podium waarvan de deur dicht kan.
