
Het neefje van Larisa Wiegant, grafisch vormgever van het Expertisecentrum Kinderopvang, ging naar een kinderopvang in de Verenigde Staten. Een van de beste organisaties in Washington D.C. Vooral de manier waarop de professionals samenwerken met ouders, maakte indruk.
Bright Horizons, luidt de naam van deze organisatie. Het is in de Verenigde Staten een heus begrip en kenners wereldwijd kijken er met bewondering naar. We bespreken met Larisa wat we in Nederland van deze kinderopvang kunnen leren.

Hogescholen en universiteiten doen onderzoek en dat levert razend interessante conclusies op. Dat is niet altijd makkelijk (terug) te vinden. En de onderzoekers hebben onderling nauwelijks contact. Hier valt nog een wereld te winnen, zegt Yvette Vervoort, directeur Expertisecentrum Kinderopvang.

Monique Dongelmans, bestuurder van kinderopvang Mundo, wil kinderen het allerbeste bieden. Hoe gebruikt ze het Expertisecentrum hierbij? Wat zouden certificaten hieraan kunnen toevoegen? Waarom heeft Mundo afscheid genomen van zzp’ers? Ze vertelt openhartig.

Het neefje van Larisa Wiegant, grafisch vormgever van het Expertisecentrum, ging naar een kinderopvang in de Verenigde Staten. Een van de beste organisaties in Washington D.C. Vooral de manier waarop de professionals samenwerken met ouders, maakte indruk.

De basis van goede kinderopvang is een sterke relatie tussen kind en professional, zegt pedagogisch coach Morwenna Wijtvliet. In dit interview legt ze uit hoe je dat als professional voor elkaar krijgt – óók wanneer het moeizaam lijkt te gaan.

Ans Vermeulen is coach. Onder andere voor professionals in de kinderopvang. Ze pleit voor betere samenwerking met de ouders. ‘De wereld van kinderen wordt vollediger en completer als de volwassenen die zich met hen bemoeien, één team vormen.’

Zeina Bassa is consultant bij VeiligheidNL. Haar specialisme is kinderveiligheid in de kinderopvang. In dit interview vertelt Zeina wat wij kunnen doen om kinderen te beschermen waar nodig en te versterken waar mogelijk.

Marijke Bos werkt bij Stichting Lezen, een organisatie die zich richt op leesbevordering – óók in de kinderopvang. We gaan met Marijke in gesprek over haar specialisme: voorlezen aan kinderen van nul tot zes jaar.

Na een succesvolle pilot heeft Nummereen Kinderopvang de knoop doorgehakt. Vanaf dit jaar wordt zelfevaluatie-instrument Pedagogische Praktijk in Beeld (PiB) toegepast op alle groepen. Beleidsmedewerker Lieke van Beek legt uit waarom het zo bevalt.

Danielle van Gils won het Kennisspel van november 2024, waarbij deelnemers per mail leuke en leerzame vragen ontvangen over de kinderopvang. Als je naar haar luistert, begrijp je waaróm ze heeft gewonnen. Ze is enorm leergierig.

Door alle drukte op de groep kun je als pedagogisch professional nog weleens denken: dat verzorgingsmoment doe ik even snel. Maar dat is zonde, zegt Piklerpedagoog Gonny Tromp. ‘Verzorgingstijd is hechtingstijd.’

Wietske van Gurp is toezichthouder kinderopvang bij de GGD in Amsterdam. Inmiddels al tien jaar. Dat maakt haar de aangewezen persoon om ons te vertellen hoe de GGD kijkt naar risicovol spel.

Iedereen heeft een eigen cultuur, zegt Dania Jawad, pedagogisch beleidsmedewerker en (VE-)coach bij kinderopvangorganisatie Quadrant Kindercentra. Om misverstanden met kinderen, ouders en collega’s te voorkomen, is het handig om je hiervan bewust te zijn.

Dave en zijn vriendin verwachten een dochter. In het eerste deel van deze serie nam hij ons mee in hun besluit om voor kinderopvang te kiezen. Nu brengt hij verslag uit van hun zoektocht naar de juiste locatie.

Dagmar Kuus wil als voorleesconsulent zoveel mogelijk kinderen, ouders en pedagogisch professionals aan het lezen te krijgen. Daarover gaan we met haar in gesprek. Ook bespreken we haar bijzondere ‘carrièrepad’ tot nu toe.

Ouders met vragen over de kinderopvang kunnen altijd bij BOinK terecht. Deze belangenvereniging bestaat al dertig jaar. Bernadette ter Steege, zelf al twintig jaar werkzaam bij BOinK, legt uit waarom ouders hier behoefte aan hebben.

Gonny Jansen weet hoe belangrijk het is voor kinderen om buiten te spelen. Het is een van de manieren waarop zij als gastouder hun ontwikkeling stimuleert. En: ‘Ik wil een kind echt alle aandacht geven die het nodig heeft.’

Kinderopvang Rivakids heeft het roer eens flink omgegooid. Voortaan mogen kinderen op de BSO zelf meedenken over zowel de inrichting als de activiteiten. En wat blijkt? De nieuwe aanpak werkt.

Gebruikers van zelfevaluatie-instrument PiB zijn over het algemeen zeer tevreden. Alleen hebben ze nog weleens twijfels bij het duimpjessysteem: de rode duimpjes kunnen confronterend zijn.

PPINK is de beroepsvereniging voor pedagogisch professionals in de kinderopvang. Hoe wordt die rol precies ingevuld? En wat zijn de overeenkomsten met het Expertisecentrum? We vragen het PPINK-directeur Myrte van Gurp.

Als ouder en/of professional krijg je van alle kanten adviezen over beweging en ontwikkeling van kinderen. Adviezen die elkaar soms ook nog eens tegen lijken te spreken.
Hoe ga je daarmee om?

Ieder jaar organiseert het Expertisecentrum Kinderopvang het Kennisspel. Om de waarde van dit spel te illustreren, spreken we de winnaar van de afgelopen editie. Pedagogisch coach Linda van Houwelingen doet er nog dagelijks haar voordeel mee.

Twintig jaar geleden viel Geri Wuis (55) een keer in als gastouder. Ze was meteen verkocht. In dit interview vertelt ze wat gastouderopvang zo bijzonder maakt.

Met de Gamewijzer kun je op een positieve manier met kinderen over games praten. Dus ook over de risico’s. Tiffany van Stormbroek, directeur-bestuurder van NICAM, de organisatie die de Gamewijzer heeft samengesteld, legt uit hoe dit werkt.

Wie opvang voor zijn kind zoekt, heeft meerdere opties. Grootouders, andere familieleden, gastouderopvang – er is van alles mogelijk. Waarom kiezen Dave en zijn vriendin voor kinderopvang? Hij neemt ons mee in zijn kennismaking met de kinderopvang.

Dat beweging goed is voor kinderen, weet vrijwel iedereen. Maar hoe richt je de buitenruimte op zo’n manier in dat je dit stimuleert? Expert Mirka Janssen geeft tips.

Het kostte wat pijn en moeite – en vooral geduld – maar uiteindelijk vond Tessa een geschikte BSO voor haar beide dochters. Hoe kreeg ze dat voor elkaar?

Non-profitorganisatie Kinderopvang werkt! ondersteunt kinderopvangorganisaties bij het creëren van randvoorwaarden waarin professionals fijn, veilig en goed kunnen werken.

Jolanda van Mulken is zeer te spreken over de rol die het Expertisecentrum Kinderopvang speelt in haar werk. ‘Ik vind het heel fijn om dingen te kunnen inzetten die wetenschappelijk bewezen zijn.’

PiB is een zelfevaluatie-instrument voor de kinderopvang. IKC-directeur Leonie Jansen vroeg zich af of PiB niet ook heel geschikt kon zijn voor kleuterklassen. Inmiddels is dit project in volle gang. ‘Ik word hier superblij van.’

Simon Hay, die promotieonderzoek doet naar zelfevaluatie-instrument PiB, heeft hierover zijn eerste wetenschappelijke artikel gepubliceerd. Waarom is dit goed nieuws voor de kinderopvang?

Myrthe verhuisde onlangs van Rotterdam naar Oostvoorne. Het aanbod van kinderopvangorganisaties werd ineens veel kleiner. Hoe ging ze daarmee om?

Hoe beoordeelt een vader de BSO van zijn twee jongens? Is hij tevreden, of zou hij liever dingen anders zien? In gesprek met Aldwin uit Rotterdam.

Stefan en zijn vriendin zijn in verwachting van hun eerste kind. Dus gingen ze alvast op zoek naar een geschikte kinderopvang. Hoe deden ze dat? Waar let je op, tijdens een rondleiding?

Als directeur werkt ze liever in de luwte, maar maakt voor dit artikel een uitzondering. Ze vertelt uitgebreid over haar persoonlijke fascinatie voor de ontwikkeling van kinderen.

Met PiB kun je zelf de pedagogische kwaliteit op de groep meten. Hoe zorg je ervoor dat dit ook leidt tot betere resultaten? Simon Hay, een van de ontwikkelaars, geeft tips.

Vorige keer namen we met pedagoog Josette Hoex – die na ruim dertig jaar in het vak met pensioen gaat – de recente geschiedenis van de kinderopvang door. Nu richten we onze blik op de toekomst.

Josette Hoex gaat met pensioen. Ruim dertig jaar lang deed ze onderzoek naar de kinderopvang, voornamelijk als pedagoog bij het Nederlands Jeugdinstituut (NJi).

Manager Loes Govers van De Tweeling Kinderopvang verteld ons wat zij en haar collega hebben geleerd van het webinar duurzaamheidspedagogie.

Spelen is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Soms wordt het gedrag van een kind in spelsituaties alleen verkeerd begrepen. Specialist Annerieke Boland vertelt waar je op moet letten.

Kinderen gaan vaak pas spelen als de omstandigheden daartoe aanzetten. Wat kun je doen om dat voor elkaar te krijgen? Pedagoog Margreet Venema geeft tips.

Steeds meer organisaties maken gebruik van PiB. Sinds kort is ook kinderopvang Plateau overstag. Stephany Kerssies, pedagogisch coach bij Plateau, vertelt erover.

Mundo benut het Expertisecentrum ten volle. Directeur Monique Dongelmans beschrijft hoe professionals vanaf het begin worden gestimuleerd om nieuwe pedagogische inzichten op te doen.

Vorige week Yvette geraakt door het artikel: ‘Opvoeden gaat niet vanzelf, laat de pedagogiek zich er meer mee bemoeien, voor een hoopvolle generatie jongeren.’

Sinds twee jaar doe ik mee aan het Kennisspel. Ik ben eigenlijk altijd bezig met het vergroten van mijn kennis en ik houd ervan om dit op verschillende manieren te doen.

Kinderopvang is meer dan opvang alleen. Elise vertelt: ‘Je leert veel beter onderbouwen waarom jouw manier van werken waardevol is.

Kinderopvang Duimelot volgt de visie van Emmi Pikler (1902-1984). Pedagoog Jeanine Mulder vertelt waarom en wat dit voor positieve effecten op de kinderen heeft.

Kinderopvang ZON! doet het net even anders. Er is veel aandacht voor dieren, kunst en mindfulness – en er werken opvallend veel mannelijke professionals.

Rachèl Meijer is docent Ad PEP en is enthousiast over het aanbod van het Expertisecentrum Kinderopvang, en vertelt hoe ze haar studenten hierin meeneemt.

Bij BSO Huis de B in Groningen speelt kinderparticipatie een belangrijke rol. Wat betekent kinderparticipatie precies? Wat zijn de effecten hiervan op kinderen?

De AKTA-meter is een handig instrument om de ruimte en inrichting van een kinderopvanglocatie te verbeteren. Hoe dit precies werkt, lees je hier.

Waar je tafels, kasten en andere materialen plaatst, lijkt een simpele vraag. Maar door hier goed over na te denken, kun je veel winnen.

Kindergarden doet het net even anders, als het op coachen aankomt. Zo heeft de organisatie drie coachende functies en is er op iedere afzonderlijke locatie altijd een coach aanwezig.

Eerst waren lage tafels gebruikelijk, toen hoge tafels en inmiddels maakt iedere kinderopvangorganisatie een eigen keuze. Wat is verstandig?

Het Expertisecentrum Kinderopvang organiseert regelmatig webinars. Daar zijn we trots op. Maar wat is het oordeel van de mensen die eraan deelnemen?

Er komt een nieuw VVE-programma voor de kinderopvang op Bonaire. Hiervoor is het Expertisecentrum ingeschakeld. Emily Kocks legt uit waarom dit project zo spannend en uitdagend is.

Simon Hay is de drijvende kracht achter Pedagogische praktijk in Beeld (PiB). Wat zijn de nieuwste verbeteringen? En wat maakt PiB zo nuttig?


Veel mensen denken dat jonge kinderen geen vriendschappen kunnen vormen. Een kwestie van onderschatting. Let goed op de kleine interacties, je ziet het vanzelf gebeuren.

Van vrolijk spelen tot irritaties of zelfs ruzie: de sfeer op een groep is altijd in beweging. Hoe kun je daar positieve invloed op uitoefenen? Saskia van Schaik vertelt het.

Duurzaamheidspedagogiek is in opkomst. Wat maakt een kinderopvang duurzaam/groen? En wat hebben kinderen eraan? We vragen het aan een deskundige.

We spreken twee (adjunct-)directeuren uit de kinderopvang over zzp’ers en uitzendbureaus. Ervaringen uitwisselen, is het idee. Maar het wordt al snel een noodkreet.

Tijdens een webinar bleek dat niet alle professionals het verschil kennen tussen straffen en corrigeren. Cathy geeft een snelcursus positieve gedragsondersteuning.

Kinderopvang heeft te kampen met flinke personeelstekorten. Personeelstekorten in kinderopvang hebben buiten de sector een groot effect: ongeveer 20 ouders kunnen niet naar hun werk als een groep moet sluiten.

Ineens bevindt een baby of kind zich op de kinderopvang. Met veel meer geluiden, geuren en andere indrukken dan thuis. Hoe zorg je ervoor dat deze overgang soepel verloopt?

Het Expertisecentrum ondersteunt organisaties bij het zelf beoordelen van hun pedagogische kwaliteit. Onderzoeker Erik Jan bespreekt de meest interessante bevindingen.

De kinderopvang moet een veilige haven zijn voor elk kind. Pestgedrag moet worden voorkomen. Hoe doe je dat, als pedagogisch professional? Tips van Mirelle Valentijn van Kenniscentrum Omgaan met Pesten.


Heeft het zin om mijn organisatie aan te melden bij het Expertisecentrum? Johan Vriesema – zelf directeur/bestuurder – vertelt wat zíjn beweegredenen waren om zich bij ons aan te sluiten.

Pedagogisch coach Hon Kwan is razend enthousiast over de grafiek waarmee ze pedagogisch professionals begeleidt. En als je naar haar luistert, begrijp je al snel waarom.

Yvette Vervoort, directeur Expertisecentrum, reageert op het videocollege van Katrien Helmerhorst met antwoorden op veel vragen van ouders.

Dorine Raats, pedagoog bij Humankind legt uit hoe diversiteit en inclusie bij hen werkt. 'Wij noemen de kinderopvang een 'minimaatschappij''.

Tijdens een pedagogisch practicum kunnen mensen uit het vak nieuwe inzichten opdoen over een specifiek thema. Twee ervaringsdeskundigen vertellen waarom zij hier enthousiast over zijn.

‘De meest gestelde vraag is waarschijnlijk ‘Mag dat?’. Wietske van Gurp is toezichthouder kinderopvang bij de GGD Amsterdam en vertelt meer.

Een professional krijgt vaak de leiding over het gesprek tussen kinderen. Soms is dat nodig, maar vaak juist niet. Lees meer over hoe professionals de juiste balans kunnen vinden.

Bij veel mensen leeft het idee dat kinderopvang handig is voor de ouders. Er is niet bekend wat de waarde is voor de ontwikkeling van kinderen. Dat beeld moet worden gecorrigeerd.

De Brain Awareness Week is een week waarin het belang van onderzoek naar de werking van onze hersenen wordt benadrukt. Kom hierover meer te weten in de blog.

Het zelfevaluatie-instrument Pedagogische kwaliteit in Beeld biedt de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de pedagogische kwaliteit per groep. PiB-ontwikkelaar Simon Hay doet promotieonderzoek naar PiB. Waar is hij momenteel mee bezig?

Liesbeth Zijderveld, pedagogisch medewerker, CKO Kleurrijk. In de zomervakantie hebben wij met de BSO hutten gebouwd. Kinderen mochten zelf aan de slag met hamers, spijkers en een zaag. Uitdagend spelen is belangrijk voor een kind!



Margreet is trotse oma van twee kleindochters (2,5 jaar en 9 maanden). Hun papa en mama werken, dus gaan ze drie dagen naar de kinderopvang. Nee, opa en oma passen geen vaste dag op. Wij vallen alleen in bij calamiteiten.

Een BSO-locatie krijgt binnenkort een nieuw onderkomen. Er komen mooie multifunctionele ruimtes die zowel onder school- als BSO-tijd gebruikt kunnen worden. Er zijn straks meer ruimtes dan PM’ers. Wat een luxe! Maar ook; hoe gaan we dat doen?

Judith Lechner, directeur Huis de B, Groningen
In het ontwikkelteam ‘Wat doen we met de bso’ kijken we naar profielen van bso’s. Wat betekenen we in het leven van het opgroeiende kind? Wat kan een kind op de bso wat het elders niet kan? Waarin onderscheiden wij ons?

Sinds 1 januari 2019 is het verplicht om binnen je organisatie een pedagogisch coach aan te stellen. De pedagogisch coach speelt een belangrijke rol bij het verbeteren van de pedagogische kwaliteit in de kinderopvang. Waarom? Dat lees je in dit blog, met twee verhalen die rechtstreeks uit de praktijk komen.

Clarine de Leve, E-school
Onlangs ontvingen we een positieve reactie op een van onze berichten.
Complimenten
‘Vandaag ontving ik een inspirerend nieuwsbericht van jullie, met Jaaroverzicht 2020. Ik heb ook even jullie website bekeken. Wat zijn jullie goed bezig! Het stoffige imago van de pedagogiek in de kinderopvang lijkt eraf gepoetst. Complimenten voor wat jullie al in een korte tijd samen met de rest van het team tot stand hebben gebracht.’

Simone den Hollander: Beleidsadviseur GO! Kinderopvang
Tijdens het ontwikkelteam autonomie kwam het inzicht naar voren dat je vanuit verschillende perspectieven naar een kind kan kijken: als een kwetsbaar individu of als een individu met veerkracht. Het bepaalt de ruimte die je als pedagogisch medewerker geeft aan een kind.

Linda Gul: pedagogisch en didactisch adviseur, Kinderopvang Mundo
Rennen, handelen, bijstellen, doorgaan en weer verder naar het volgende. Zo ervaar ik de kinderopvang toch wel vaak. Een heel dynamisch werkveld waarin we met veel verschillende ontwikkelingen, belangen en omstandigheden te maken hebben. Ook een prachtig werkveld, waarin we het verschil maken voor kinderen en ouders. En het afgelopen half jaar geldt dit alles, door het coronavirus, misschien nog wel meer dan anders.

Mara van Eekeren: Directeur kinderopvangorganisatie Klein & Co
Expertisecentrum Kinderopvang van, voor en mét de sector. Hoe kort ze nog maar bestaan, Klein & Co plukt er direct de vruchten van. Want met behulp van de publicaties van het Expertisecentrum is Klein & Co gestart met een grondige evaluatie van het huidige pedagogisch beleid. Tevens geniet ik zelf van verbreding en verdieping door mijn deelname aan het ontwikkelteam ‘Onderlinge interacties’.

Christine ten Kate: trainer, pedagogisch adviseur en manager kinderopvang
Als docent in het MBO begeleid ik studenten die de opleiding PMK (pedagogisch medewerker Kinderopvang) of GPM (gespecialiseerd Medewerker Kinderopvang) volgen. Al deze studenten moeten oefenen met het aanbieden van activiteiten aan de doelgroep. Het liefst gaan de studenten direct op Pinterest op zoek naar een leuk idee. Zo ook Anita die voor haar peutergroep een knutselactiviteit bij het thema herfst mag bedenken en uitvoeren. Later in het jaar moet Anita een examen doen over het aanbieden van activiteiten dus belangrijk om hier vast mee te oefenen.

Marieke Grijpink, pedagogisch beleidsmedewerker, SWKGroep
Voor mij was de keuze voor een ontwikkelteam van het Expertisecentrum Kinderopvang snel gemaakt. Het spanningsveld tussen de pedagogiek, met opvoedingsdoelen in het achterhoofd, en het respecteren van de autonomie van het kind, heb ik altijd heel interessant gevonden. Is het wel een spanningsveld, of gaan beiden eigenlijk heel goed samen? Als pedagoog, pedagogisch medewerker of ouder heb je toch iets voor ogen, wil je toch ergens naartoe met de kinderen, naar een betere wereld, naar respectvol omgaan met elkaar ? Wat als het kind nu een heel andere kant uit wil?

Annika de Haan, Expertisecentrum Kinderopvang, coördinator ontwikkelteams
In juni 2020 kwamen de ontwikkelteams voor het eerst bij elkaar in Utrecht. Een maand later was het alweer tijd voor de tweede bijeenkomst van de ontwikkelteams, weer in het Utrechtse Landhuis in de Stad. Deze keer gingen de pedagogisch coaches, beleidsmedewerkers en pedagogen in hun teams enthousiast verder de diepte in met hun onderwerp: het begeleiden van onderlinge interacties, talentontwikkeling of ruimte geven voor autonomie.

Annika de Haan, Expertisecentrum Kinderopvang, coördinator ontwikkelteams
In juni zijn de eerste ontwikkelteams van het Expertisecentrum Kinderopvang gestart. Van heinde en verre kwamen enthousiaste pedagogisch coaches, beleidsmedewerkers en pedagogen naar Utrecht. Grote organisaties, kleine organisaties, dagopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang – wat mooie dwarsdoorsnede van de sector! In het Landhuis in de Stad gingen de verschillende teams aan het werk met drie onderwerpen: Het begeleiden van onderlinge interacties, talentontwikkeling en ruimte geven voor autonomie.