Ouders met vragen over de kinderopvang kunnen altijd bij BOinK terecht. Deze belangenvereniging bestaat al dertig jaar. Bernadette ter Steege, zelf al twintig jaar werkzaam bij BOinK, legt uit waarom ouders hier behoefte aan hebben.
BOinK staat voor Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang. Bernadette is bureaumanager. ‘We hebben één kantoor in Utrecht,’ vertelt ze, ‘met een klein clubje van tien parttime medewerkers. Ik richt mij met name op dienstverlening richting ouders en oudercommissies. Dat zijn ook onze leden. Het werkt zo: als een oudercommissie van een kinderopvangorganisatie lid is van BOinK, dan mogen alle ouders van die kinderopvang gebruikmaken van onze dienstverlening.’
Waar bestaat die dienstverlening uit?
‘Die is heel breed. We hebben een dagelijks spreekuur, zowel telefonisch als via de mail. Zo krijgen we vragen over uiteenlopende onderwerpen, zoals contracten, tarieven, veiligheid, gezondheid en pedagogische thema’s. We hebben een website met heel veel informatie. We versturen een digitale nieuwsbrief. Tegenwoordig doen we natuurlijk ook veel via sociale media. Daarnaast geven we trainingen aan oudercommissies en professionals.’
Waarom is een oudercommissie belangrijk voor een kinderopvangorganisatie?
‘Elke kinderopvangorganisatie heeft de wettelijke verplichting om per locatie een oudercommissie in te stellen. Deze commissie heeft medezeggenschap in de vorm van adviesrecht. Dit kan veel opleveren, zowel voor de organisatie als voor ouders. Door een oudercommissie is iedereen beter op de hoogte van wat er leeft onder ouders. De commissie is als het ware een extra paar oren. Daarnaast leidt medezeggenschap tot betere, evenwichtiger besluitvorming. Omdat er verschillende perspectieven, inzichten en belangen worden meegenomen. Bovendien creëert medezeggenschap meer draagvlak en een grotere betrokkenheid van ouders bij de kinderopvang. Dit alles tezamen verbetert de kwaliteit.’
En waarom kunnen ze jullie hulp hier goed bij gebruiken?
‘Wij proberen ze zo goed mogelijk te ondersteunen en adviseren. Hoe beter de ouders en oudercommissies zijn geïnformeerd, des te beter ze als gesprekspartner kunnen dienen. Vanzelfsprekend zijn ouders geen pedagogen, het zijn vrijwilligers. Maar ze kunnen wel degelijk meedenken, feedback geven, suggesties doen, beleid beoordelen. Dat is echt een grote meerwaarde voor een organisatie.’
Hoe hebben jullie de kinderopvang de afgelopen jaren zien veranderen?
‘De kinderopvang staat nooit stil, er gebeurt altijd wat. De laatste jaren stonden vooral in het teken van personeelstekorten. De coronacrisis was natuurlijk een extreem voorbeeld, maar ook sindsdien is er minder flexibiliteit. Daardoor hebben ouders een net iets minder sterke positie gekregen dan voorheen. Er zijn wachtlijsten, dus je kunt niet zomaar van de ene naar de andere organisatie overstappen.’
Heeft dat invloed op de kwaliteit van de kinderopvang, denk je?
‘Ik denk wel dat de kwaliteit op deze manier onder druk is komen te staan. Het zal op iedere locatie anders zijn hoor, maar personeelstekorten helpen niet, dat is duidelijk.’
Merken jullie dit ook in de vragen die jullie van ouders krijgen?
‘Ja, we krijgen de laatste jaren meer vragen over contracten. En het gaat ook wat vaker over klachten; ouders die formele procedures opzoeken. Juist daarom vinden wij het zo belangrijk om de pedagogische kwaliteit aandacht te geven – net zoals jullie dat doen, bij het Expertisecentrum. Dat is uiteindelijk het gezamenlijke belang van zowel ouders als de sector.’
Sinds wanneer ben je bekend met het Expertisecentrum?
‘Al vanaf het begin! BOinK is er meteen vanuit adviesraden bij betrokken geweest. Ook nemen we deel aan ontwikkelteams. We werken goed samen, vind ik. Het is heel waardevol om kennis te delen. Wij gebruiken jullie aanbod ook zeker richting onze eigen doelgroep, bijvoorbeeld via onze nieuwsbrief. Jullie vertalen wetenschappelijk onderzoek naar de praktijk, en wij proberen dat weer over te dragen aan ouders. Zodat ook de mensen die niet dagelijks met pedagogische kwaliteit bezig zijn, erover leren.’
Wat hebben ouders aan kennis over pedagogische kwaliteit?
‘Hartstikke veel. Zo kunnen ze een kinderopvangorganisatie begrijpen en beoordelen. Wat gebeurt er nou eigenlijk op de groep? Waarom is dat belangrijk? Waar draagt het precies aan bij? Ouders hebben vaak zelf al een onderbuikgevoel. Ook hebben ze natuurlijk ideeën over opvoeding. Een begrip als pedagogische kwaliteit geeft daar woorden aan. Al spreekt de term pedagogische kwaliteit ze niet meteen aan. Daarom richten we ons meestal op specifieke onderwerpen binnen dat thema, zoals veilig slapen en groepsindelingen. Zo maak je het tastbaar.’
Wat nu als er ouders zijn die jullie hulp heel goed kunnen gebruiken, maar die niet weten dat ze bij jullie terecht kunnen?
‘Ja, dat is natuurlijk altijd een uitdaging voor een organisatie zoals BOinK. We zijn een vereniging, we hebben niet een heel marketingbudget beschikbaar. Wel komen we regelmatig in de media aan het woord. Kinderopvang is veel in het nieuws, dan worden we al snel gebeld. Ook maken we gebruik van onze partners in de sector. We delen informatie van en met elkaar. En we proberen altijd, ook via sociale media, juist de ouders te bereiken die hun weg nog moeten vinden in de kinderopvang.’
Waarom juist die groep?
‘Omdat we veel voor ze kunnen betekenen. Als je nieuw bent in de kinderopvang, zit je vol met vragen. Wat komt er allemaal bij kijken, als ik mijn kind naar de opvang wil brengen? Waar moet ik op letten, als ik een locatie bezoek? Wij kunnen jonge ouders daarbij helpen. Maar dat geldt dus ook voor andere ouders en oudercommissies. We hebben een enorme hoeveelheid kennis en expertise opgebouwd, in de afgelopen dertig jaar, die we heel graag willen delen. En we hebben ook altijd weer een wensenlijst om verder te studeren. Er is altijd weer iets nieuws te leren en te onderzoeken voor de ouders.’