Samen met de sector heeft het Expertisecentrum de onderzoeksagenda voor de kinderopvangbranche samengesteld. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid neemt deze onderzoeksagenda in ontvangst tijdens het congres Wetenschap ontmoet praktijk op donderdag 26 september.
Onderzoekagenda kinderopvang
Bijna 1 miljoen kinderen gaan naar de kinderopvang, gemiddeld net iets meer dan twee dagen per week. De pedagogische kwaliteit van de kinderopvang is bepalend voor de kwaliteit van de ervaringen op de kinderopvang en daarmee voor de brede ontwikkeling van de kinderen.
De kinderen van nu zijn de volwassenen van later, die dan voor nu nog onbekende uitdagingen komen te staan. En alhoewel deze kinderen parttime in de kinderopvang zijn, is het belangrijk om op de best mogelijke manier bij te dragen aan hun brede ontwikkeling. Zodat zij zo goed mogelijk zijn voorbereid op hun toekomst. Dit vraagt een voortdurende doorontwikkeling van de pedagogische kwaliteit van kinderopvang.
Er is op dit moment geen onderzoeksagenda voor het investeren in de kwaliteit van de Nederlandse kinderopvang. De onderzoeken die gedaan worden, zijn vaak gekoppeld aan beleidsvraagstukken, bijvoorbeeld in het kader van de toegankelijkheid van kinderopvang.
Nu de waarde van kinderopvang voor de ontwikkeling van kinderen erkend en herkend is, is de tijd rijp voor een onderzoeksagenda met de focus op de pedagogische kwaliteit van kinderopvang.
Het Expertisecentrum Kinderopvang heeft in co-creatie met input van de sector en van de Universiteit van Amsterdam, Universiteit Utrecht en Universiteit Leiden een lijst van 10 onderwerpen samengesteld. De input van de sector is opgehaald via de nieuwsbrief en de socials van het Expertisecentrum. De lijst bestaat uit 10 actuele onderwerpen die relevant zijn voor de ontwikkeling van de pedagogische kwaliteit.
In juni 2024 is door de sector gestemd op deze lijst van 10 onderwerpen. Elk onderwerp was aangevuld met een zin die kort aangaf waarom het belangrijk is om onderzoek te doen naar dit onderwerp (zie hieronder). Alleen collega’s van organisaties die bijdragen aan de bekostiging van het Expertisecentrum konden stemmen. Dat hebben collega’s van 108 van de maximaal 139 organisaties gedaan (bijna 80 procent van de organisaties heeft dus gereageerd). De mensen die hebben gestemd, konden een top 5 kiezen en daarmee dus 5 stemmen uitbrengen. Dat heeft geleid tot een totaal aantal van ruim 500 stemmen.
De 10 onderwerpen waarop gestemd kon worden, dikgedrukt de 3 waarop het meest gestemd is:
1. Wat bedoelen we precies met spelend leren in de kinderopvang? Omdat er verschillende opvattingen over zijn.
2. Langlopend onderzoek naar de effecten van (de kwaliteit van) kinderopvang op baby’s, peuters en de bso-kinderen. Omdat dit de waarde van kinderopvang expliciet maakt.
3. Wat is een optimale start voor baby’s en ouders in de kinderopvang? Omdat een goede start belangrijk is voor het welbevinden van baby en ouders.
4. Wat is een optimale samenwerking met ouders op het kinderdagverblijf en de buitenschoolse opvang? Omdat dit bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen.
5. Welke inzet van de pedagogisch coach heeft effect op de pedagogische kwaliteit? Omdat er in de praktijk grote verschillen zijn in de manier waarop de pedagogisch coach wordt ingezet.
6. Wat bedoelen we met zorgkinderen en welke ondersteuning kan de kinderopvang bieden? Omdat er in praktijk een toename is en het ten koste kan gaan van de andere kinderen in de groep.
7. Welke (flexibele) structuur is het meest bevorderlijk voor het welbevinden van kinderen in dagopvang, peutergroepen en buitenschoolse opvang? Omdat hier geen duidelijkheid over is.
8. Hoeveel tijd zijn de professionals bezig met administratieve taken? Omdat niet duidelijk is wat dit oplevert voor de pedagogische kwaliteit.
9. Wat is het effect van een gemengd team, groepshulpen, MBO-3, MBO-4 en HBO, op de pedagogische kwaliteit? Omdat we dit niet weten.
10. Is een bepaalde vaardigheid of competentie van de pedagogisch professional cruciaal voor de pedagogische kwaliteit? Omdat je dan de coaching en professionalisering gerichter kan inzetten.
Deze drie onderwerpen zijn door het Expertisecentrum samen met Ruben Fukkink uitgewerkt tot drie beknopte onderzoeksvoorstellen waarin staat:
- Waarom is het belangrijk om nu onderzoek te doen naar het onderwerp?
- Hoe verhoudt het onderwerp zich tot actuele ontwikkelingen in beleid?
- Wat is er bekend over het onderwerp uit eerder onderzoek (met name nationaal, maar eventueel ook internationaal)?
- Welk type onderzoek is geschikt voor het onderwerp, wat is de doorlooptijd van het onderzoek en wat zijn de geschatte kosten?